Gezond van binnen en van buiten wie wil dat nou niet? Maar hoe pak je dat aan? Om gezond te worden, of te blijven, zijn een aantal zaken belangrijk die leefstijlfactoren worden genoemd. Hierbij kan je denken aan: voeding, beweging, stress, ontspanning, alcoholgebruik en roken.
Voeding heeft binnen dit geheel een zware weging en we zullen ons hier op dit ene aspect richten. Het interessante van voeding is overigens dat dit ook samenhangt met de andere leefstijl factoren. Zo is fastfood een fysieke stressbron voor het lichaam, het lichaam zal namelijk hard moeten werken om alle schadelijke stoffen weer uit het systeem te krijgen.
Gezonde voeding daarin tegen zorgt voor een meer ontspannen lichaam. Door het lichaam te voeden met de juiste voedingsstoffen, zoals vitamines, mineralen, essentiële vetzuren en aminozuren komt de hormoonhuishouding in balans en kan het lichaam zich beter ontspannen. En je moet er natuurlijk wel van houden. Maar voor veel mensen is een zondagmiddag samen in de keuken staan om heerlijke en gezonde recepten te bereiden een ontspannende gebeurtenis.
Wat is gezonde voeding?
Om gezonde recepten te kunnen gaan maken is het handig om
een basiskennis te hebben over wat gezonde voeding is. In veel tijdschriften
worden recepten als gezond aangeprezen maar zijn dit vaak niet. Kreten als
gezond en voedzaam verkopen nu eenmaal beter. Door wat basiskennis over gezonde
voeding te hebben kan je echter snel zelf beoordelen of een recept gezond is.
Zo zie je recepten in tijdschriften staan die worden aangeprezen als gezond
omdat er aardbeien inzitten. Als je dan even verder leest dan zie je dat er
suiker en koekkruimels in het recept zitten. Niet helemaal gezond dus.
Over wat gezonde voeding is kan je hele boekwerken volschrijven maar om het
samen te vatten komt het neer op onbewerkte voeding.
Ongezond zijn alle vormen van toegevoegd suiker, geraffineerde koolhydraten en
transvetten. Toegevoegd suiker zijn het gewone tafelsuiker maar bijvoorbeeld
ook dextrosesuiker of stroop.
Geraffineerde koolhydraten ontstaan door het bewerken van koolhydraatbronnen.
Door deze bewerking worden de koolhydraten snel door het lichaam opneembaar.
Doordat het lichaam de koolhydraten snel kan opnemen doet het snel de
bloedsuikerspiegel stijgen, wat ongezond is. Een bekend voorbeeld van
geraffineerde koolhydraten is bloem (wat in veel recepten gebruikt wordt).
Bloem is gemaakt door granen van hun vliezen te ontdoen en deze fijn te maken.
Hierdoor kunnen ze razend snel worden afgebroken tot glucose en door het bloed
worden opgenomen.
Transvetten zitten in bepaalde bewerkte voedingsmiddelen. Ze ontstaan bij
productieprocessen waarin de structuur van vetten worden aangepast. Zo zitten
er vaak transvetten in koek en gebak maar kunnen bijvoorbeeld ook in margarine
zitten.
Wat zijn gezonde recepten?
Gezonde recepten zijn recepten die zo zijn samengesteld
zodat deze je lichaam de voedingsstoffen geven die je lichaam nodig hebt. Je
lichaam heeft macronutriënten en micronutriënten nodig.
Macronutriënten zijn koolhydraten, vetten en eiwitten. Een gezond recept bevat
deze 3 zodat het lichaam echt gevoed zal worden. Wat betreft koolhydraten is
het beste soort de onbewerkte koolhydraten. Dit zijn koolhydraten die langzaam
worden afgebroken en geen vervellende piek in de glucoseafgifte geven. Dit zijn
koolhydraten die je zal vinden in onbewerkte voedingsmiddelen zoals groenten,
fruit en volkoren granen.
Een belangrijk type koolhydraten zijn de voedingsvezels. Deze heb je in
verteerbare en onverteerbare vorm en ze zitten in groenten, fruit en volkoren
granen. Ze zijn zo belangrijk omdat ze je spijsvertering en stoelgang gezond
houden. Dit is bijvoorbeeld merkbaar doordat je last kunt krijgen van
constipatie indien je onvoldoende vezels eet. Een gezonde spijsvertering is
voor je lichaam tevens belangrijk om via de ontlasting afvalstoffen te kunnen
afvoeren uit het lichaam.
Gezonde vetzuren zal je vinden in olijfolie, kokosolie, lijnzaadolie, noten,
avocado, eieren en vette vissoorten. Vetzuren in vlees zijn niet ongezond maar
kunnen dit in een ongebalanceerd dieet toch zijn. Dit komt door de aanwezigheid
van omega 6 vetzuren in vlees. Voor een goede gezondheid is een balans tussen
omega 3 en omega 6 vetzuren van belang. En in ons normale dieet zitten zoveel
omega 6 vetzuren dat we daar eigenlijk teveel van binnen krijgen.
Wat betreft eiwitten luistert het minder nauw als je niet sport. Als je sport
dan vindt je de beste eiwitten in voedingsmiddelen met een dierlijke oorsprong
zoals zuivel, eieren, vis, gevogelte en vlees. Deze bevatten hoogwaardige en
essentiële aminozuren die nodig zijn voor het herstel van de trainingen en de
opbouw van de spieren.
Micronutriënten zijn de vitaminen, mineralen, antioxidanten en spoorelementen.
Deze zijn van groot belang voor de gezondheid. Bij een tekort aan bepaald
vitaminen kan je last krijgen van allerlei aandoeningen en zelfs ziekten.
Gelukkig zal dat niet snel gebeuren indien je voldoende afwisselend eet.
Mineralen zijn ook belangrijk om gezond te blijven. Ze zorgen ervoor dat
allerlei processen in het lichaam goed verlopen. En ze zijn samen met
vitamines, vetzuren en aminozuren betrokken bij de hormoonhuishouding.
Smaak
Een gezond recept is natuurlijk niets waard als het
gerecht niet lekker is. Je zult het dan niet eten of er niet veel van eten. De
echt goede gezonde recepten zijn daarom niet alleen gezond maar ook nog eens
erg lekker. Doordat het lekker is zal je zin hebben in het recept en om het
klaar te gaan maken.
Werken met verse ingrediënten helpt om je recept lekker te maken. Wees ook niet
terughoudend om zout en kruiden te gebruiken. Zout werkt als smaakversterker en
zonder zout zijn de meeste gerechten helemaal niet lekker. Door zout te
gebruiken haal je de smaken van de verschillende groentesoorten naar boven. Ook
met olijfolie mag je royaal zijn. De structuur van vet in de mond zorgt voor
smaak aan de gerechten.
